เลือกตั้งบราซิลเพิ่งได้ประธานาธิบดีขวาจัด ผู้มีฉายา “ทรัมป์และดูเตอร์เตแห่งบราซิล” เหยียดผิว เหยียดเพศ รังเกียจนักสิทธิมนุษยชน นิยมระบอบทหาร อ้างศาสนา แต่เพราะปัญหาเศรษฐกิจ อาชญากรรม คอร์รัปชั่น ทำให้คนนิยม “ยาแรง” อยากได้คนดี คนนอก ไม่ใช่นักการเมืองชุดเดิม

นี่แทบไม่ต่างจากทรัมป์ แต่ 2 ปีผ่านไปแม้เศรษฐกิจสหรัฐดี รีพับลิกันก็แพ้การเลือกตั้งสภาล่าง เกิดปรากฏการณ์ ส.ส.หญิง ส.ส.มุสลิม ส.ส.หน้าใหม่อายุน้อย ผู้ว่าการรัฐคนแรกที่ประกาศตัวเป็นเกย์

กระนั้น เดโมแครตก็ยังแพ้ในวุฒิสภา สะท้อนว่าการต่อสู้เรื่องสิทธิเสรีเท่านั้นไม่พอ ยังต้องมุ่งเรื่องความเป็นธรรมทางเศรษฐกิจ ซึ่ง ส.ส.หลายคนที่ชนะก็ชูประเด็นนี้ ทั้งยังมี ส.ส.สังคมนิยมประชาธิปไตยชนะเป็นครั้งแรก

การเลือกตั้งของไทยก็น่าคิดว่า นอกจากประเด็นประชาธิปไตย ยังต้องมองเรื่องปากท้อง ความเป็นธรรม และจุดร่วมของสังคม เช่นการกระจายอำนาจ