นาทีนี้คงไม่มีใครไม่รู้จัก BNK48 วงไอดอลเกิร์ลกรุ๊ป ชื่อดังสัญชาติไทย ที่ยึดโมเดลธุรกิจแบบญี่ปุ่น ด้วยความดังเปรี้ยงของเพลง 'คุกกี้เสี่ยงทาย' ทำให้ทุกวันนี้ BNK48 เป็นพรีเซ็นเตอร์สินค้ากว่า 10 รายการ หนังสือพิมพ์ นิตยสาร รายการโทรทัศน์ คว้าตัวมาขึ้นปกและสัมภาษณ์ กระตุ้นยอดขายได้อย่างคึกคัก มีกลุ่มแฟนคลับไปต่อคิวรอสินค้า official แบบข้ามวันข้ามคืน และเมื่อวันอังคารที่่ผ่านมา (24 เม.ย.) ยังได้เข้าพบพล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ปลุกกระแสไอดอลและเพลงไทยป๊อปสดใสให้กลับมาตื่นตัวได้อีกครั้ง

การตลาดสไตล์ญี่ปุ่น

การตลาดของ BNK48 ไม่ได้จบแค่ ทำเพลง ออกซิงเกิ้ลและขายสินค้าที่ถูกลิขสิทธิ์เพียงเท่านั้น เพราะโมเดลธุรกิจที่ยึดถือตามวงรุ่นพี่ต้นแบบอย่าง AKB48 ในญี่ปุ่น ที่มีมานานกว่า 13 ปี และมีเครือข่ายวงน้องสาว 4 ประเทศในเอเชีย ยังมีลูกเล่นให้ติดตามมากกว่านั้น 

โดยไฮไลท์ที่ถือว่าสำคัญที่สุดอย่างหนึ่งของ 48Group คือ 'งานเลือกตั้ง' ที่สะท้อนความนิยมของเมมเบอร์ในวงได้เป็นอย่างดี หรือลักษณะใกล้เคียงกับรางวัล Popular Vote ที่คุ้นเคยกัน

งานเลือกตั้ง AKB48 จัดขึ้นครั้งแรกในปี 2552 และจัดขึ้นต่อเนื่องทุกปีในช่วงเดือน มิ.ย. ซึ่งเป็นการเปิดโอกาสให้แฟนคลับมีส่วนร่วมในการเลือกเมมเบอร์ (สมาชิกของวง) เพื่อออกเพลงซิงเกิ้ลเซต จากเดิมการคัดเลือกสมาชิกจะมาจากโปรดิวเซอร์ของวงเท่านั้น ซึ่งวิธีการลงคะแนนเสียงที่นิยมคือการซื้อซิงเกิ้ลของ AKB48 โดยมีจะบัตรโหวตลงคะแนนแนบมา และมีวิธีการซื้อเฉพาะบัตรโคดโหวตลงคะแนนเท่านั้น สำหรับผู้ไม่ต้องการรับซีดีซิงเกิ้ล จะนำโค้ดโหวตไปลงคะแนนผ่านช่องทางออนไลน์ มีระยะเวลาการโหวตประมาณ 15 วัน

สำหรับงานเลือกตั้งครั้งล่าสุด เป็นการคัดเลือกเมมเบอร์สำหรับซิงเกิ้ลที่ 53 ของ AKB48 ชื่องาน AKB48 53rd Single World Senbatsu General Election ซึ่งเป็นครั้งแรกที่เปิดโอกาสให้วงน้องในต่างประเทศ ได้แก่ JKT48 (อินโดนีเซีย) BNK48 (ไทย) และ TPE48 (ไต้หวัน) สามารถร่วมลงเลือกตั้งได้ ซึ่งปีนี้มีเมมเบอร์จากวงน้องอย่าง BNK48 และ TPE48 ลงสมัครเลือกตั้ง และทำให้มีผู้สมัครรวมทั้งสิ้น 494 คน 

ในการเลือกตั้งจะมีการจัดอันดับคะแนน 100 อันดับ ซึ่งจะได้ออกซิงเกิ้ล และจะนำเมมเบอร์ (สมาชิกวง) ที่มีคะแนนเสียงสูงสุด จำนวน 16 คน มาเป็นเมมเบอร์หลักของซิงเกิ้ลดังกล่าว หรือที่เรียกว่า "เซ็มบัตสึ" และผู้ได้ที่หนึ่งจะได้เป็น "เซนเตอร์" หรือตัวหลักของเพลง ส่วนสมาชิกลำดับถัดลงมาจะแบ่งเป็นยูนิต ได้ออกเพลงรองในซิงเกิ้ลนั้นๆ หรือร่วมกิจกรรมกับทางญี่ปุ่น 

สำหรับการเลือกตั้งในปีนี้จะประกาศผลนับคะแนนวันที่ 16 มิ.ย. นี้ ซึ่งหลังจากนั้นจะปล่อยซิงเกิ้ลที่ 53 ในช่วงเดือน ก.ย.

แฟนคลับเคลื่อนความฝัน

แต่ก่อนที่ไปสู่ 'งานวันเลือกตั้ง' นาทีนี้ สงครามพ่อยกแม่ยก ในประเทศไทยถือว่าเริ่มดุเดือดขึ้นมาก เพราะมีเมมเบอร์ BNK48 เข้าสมัครเลือกตั้งในครั้งนี้ทั้งหมด 10 คน เหล่าแฟนคลับจึงเดินหน้าดัน 'น้อง' ที่ตัวเองชื่นชอบให้มีบทบาทแถวหน้าใน 48Group ให้ได้ เพราะถือเป็นความฝันสูงสุดของเมมเบอร์หลายคนที่ลงสมัครว่าจะได้ร่วมงานกับไอดอลรุ่นพี่ชื่อดังจากฝั่งญี่ปุ่น และแน่นอนว่าแฟนคลับต้องใช้เงินในการสนับสนุนเป็นจำนวนมาก โดยพ่อยกแม่ยกที่ต้องการให้เมมเบอร์ที่ตนชื่นชอบติดอันดับท็อป 1-16 ต้องใช้เงินมากกว่า 10 ล้านบาทเลยทีเดียว

ขณะนี้ จึงเห็นความเคลื่อนไหวของกลุ่มแฟนคลับของสมาชิก BNK48 ที่เข้าร่วมงานเลือกตั้งครั้งนี้ เริ่มจากการทำโครงการระดมทุนนำเงินไปซื้อสินค้าจากทาง AKB48 ที่ญี่ปุ่น เพื่อให้ได้รับบัตรโหวตลงคะแนน เพื่อนำเงินไปช่วยเหลือผู้ที่ต้องการโหวต แต่ไม่สามารถหาช่องทางการซื้อในต่างประเทศได้ ด้วยการขอระดมทุน และให้ของรางวัล ตามกรอบกำหนดที่วางไว้ มีตั้งแต่ 299-20,000 บาท 

แล้วยังมีเว็บไซต์ที่ใช้สำหรับชี้แจงยอดเงินและรายละเอียด ใกล้เคียงลักษณะการทำ Crownfunding เพื่อสร้างความโปร่งใส ให้กับผู้ระดมทุน

'รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์' อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อีกหนึ่งแฟนคลับตัวยงของ BNK48 เล่าว่า การเลือกตั้งของ 48Group เป็นการให้โอกาสคนทั่วไปเข้ามามีส่วนร่วมในการเลือกเซ็มบัตสึ หรือตัวจริง ในซิงเกิ้ลที่จะออกมา ซึ่งที่ญี่ปุ่นถือเป็นกิจกรรมใหญ่ระดับชาติขึ้นหน้าหนึ่งหนังสือพิมพ์ มีการทุ่มเงินมหาศาล  

อย่างไรก็ตาม อาจารย์เจษฎา ยอมรับว่า "การเลือกตั้งไอดอลนี้ เป็นการเลือกตั้งที่ไม่มีความเป็นประชาธิปไตยใดใดเลย แต่เป็นการใช้เงินเป็นทุนนิยมแบบสุดๆ คือไม่ใช่ 1 คน 1 เสียง แต่ใครจะออกเสียงเท่าไรก็ได้" 

แล้วเนื่องจากบริษัทต้นสังกัด BNK48 ในไทย ไม่มีช่องทางการซื้อสินค้าแบบเป็นทางการโดยตรง แฟนคลับชาวไทยจึงต้องใช้วิธีซื้อสินค้าพรีเมียมของ 48Group จากทางญี่ปุ่นกันเอง พร้อมกับทำกิจกรรมระดมทุน  

อย่างไรก็ดี อาจารย์เจษฎา เตือนว่าสิ่งหนึ่งที่ผู้ซื้อสินค้าเหล่านี้ต้องระมัดระวัง คือเรื่องภาษี ดังนั้นในส่วนแฟนคลับที่อาจารย์เจษฎารับหน้าที่เป็นที่ปรึกษาโครงการอยู่ จึงพยายามเปิดเผยข้อมูลที่โปร่งใสที่สุด

ส่วนงานเลือกตั้งครั้งนี้ อาจารย์เจษฎา จะลงคะแนนให้ใคร นักวิทย์ผู้เชี่ยวชาญตอบทันควันอย่างเป็นทางการ ว่า ตนเป็นแฟนคลับน้องมิวสิค BNK48 และบอกเลยว่าน้องมิวสิคต้องได้รับคะแนนงานเลือกตั้งครั้งนี้เป็นที่น่าพอใจแน่นอน

ที่มา * http://www.music48project.com , http://voteforcher.com

ข่าวที่เกี่ยวข้อง :

• นิตยสาร Hamburger วอน 'โอตะ' หยุดแฮกเว็บ-แพร่ภาพ 'BNK48-
• คุย 'โอตะสายวิชาการ' ผู้พ่ายประมูลภาพ 'มิวสิค' ราคาครึ่งล้านเพียง 5 พันบาท