นายมาริอาโน ราฆอย อดีตนายกรัฐมนตรีสเปน วัย 63 ปี ซึ่งดำรงตำแหน่งมาตั้งแต่ปี 2554 แถลงสิ้นสุดการดำรงตำแหน่งอย่างเป็นทางการ เมื่อวันศุกร์ที่ 1 มิ.ย. ก่อนที่ประชุมสภาสเปนจะลงมติเลือกนายเปโดร ซานเชซ หัวหน้าพรรคโซเชียลลิสต์ วัย 46 ปี รับตำแหน่งนายกฯ คนใหม่แทน ด้วยคะแนนเสียงสนับสนุน 180 เสียง คัดค้าน 169 เสียง และงดออกเสียง 1 เสียง
เดอะนิวยอร์กไทม์ สื่อของสหรัฐฯ รายงานว่า ราฆอยถูกอภิปรายไม่ไว้วางใจตั้งแต่วันที่ 31 พ.ค. และดูเหมือนว่าเขาจะเตรียมใจไว้แล้วว่าจะถูกถอดถอนพ้นจากตำแหน่ง เขาจึงแถลงยุติบทบาทและเป็นคนแรกที่กล่าวแสดงความยินดีกับนายซานเชซในสภา และทั้งสองได้จับมือกันต่อหน้าผู้เข้าร่วมการประชุมทั้งหมด รวมถึงสื่อมวลชน
สื่อสหรัฐฯ รายงานว่า ราฆอยเป็นผู้ที่อยู่ในแวดวงการเมืองสเปนมานาน และเป็นนายกรัฐมนตรีคนแรกในประวัติศาสตร์สเปนยุคประชาธิปไตยที่ถูกอภิปรายไม่ไว้วางใจจนต้องลงจากตำแหน่ง ทั้งยังถูกกล่าวหาว่าเป็นนักการเมืองที่ทำให้เกิดความแตกแยกในสเปนมากที่สุด
ทั้งนี้ ราฆอยได้รับความนิยมอย่างมากหลังจากเขาชนะเลือกตั้งและดำรงตำแหน่งช่วงเดียวกับที่สเปนเกิดวิกฤตการเงิน ส่งผลกระทบต่อทั้งสหภาพยุโรป (อียู) แต่เขาประกาศมาตรการรัดเข็มขัดทางเศรษฐกิจ ตัดงบประมาณของรัฐในส่วนต่างๆ ทำให้เศรษฐกิจของสเปนกลับสู่ภาวะปกติตั้งแต่ปี 2556 เป็นต้นมา และกลายเป็นตัวอย่างที่ดีในการบังคับใช้มาตรการรัดเข็มขัดแก่ประเทศอื่นๆ ในอียู
(มาริอาโน ราฆอยอดีตนายกรัฐมนตรีสเปน (ขวา) จับมือว่าที่ผู้นำคนใหม่ เปโดร ซานเชซ พรรคโซเชียลลิสต์)
อย่างไรก็ตาม เขาถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักจากภาคประชาสังคมและประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากการตัดงบประมาณด้านสวัสดิการและสาธารณสุขต่างๆ และเมื่อปีที่ผ่านมา เขายังเป็นผู้สั่งปราบปรามผู้ชุมนุมเรียกร้องการลงประชามติแยกตัวจากสเปนในแคว้นกาตาลูญญา ทำให้เขาถูกโจมตีว่าใช้กำลังเกินกว่าเหตุ และไม่สามารถแก้ปัญหาความแตกแยกระหว่างกาตาลูญญาและรัฐบาลกลางของสเปนได้อย่างมีประสิทธิภาพ และล่าสุดพรรคการเมืองจากแคว้นบาสก์ก็เรียกร้องให้มีการปฏิรูปและจัดสรรอำนาจในการปกครองตนเองของแต่ละแคว้นเพิ่มเติม
ทว่าประเด็นที่ถูกมองเป็นฟางเส้นสุดท้ายก็คือการที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังในสมัยของราฆอยถูกตัดสินว่ามีความผิดในคดีทุจริต รับเงินสินบน จัดตั้งกองทุนการเมือง รวมถึงนักธุรกิจอีกประมาณ 30 คน ถูกศาลตัดสินว่ามีความผิดจริง ฐานติดสินบนเจ้าหน้าที่รัฐบาลและรัฐมนตรีในสมัยราฆอย และศาลมีคำพิพากษาจำคุกผู้เกี่ยวข้องกับคดีทั้งหมด รวมกันแล้วกว่า 300 ปี
ผู้นำคนใหม่กับข้อกล่าวหาขึ้นสู่อำนาจ 'ทางลัด'
เปโดร ซานเชซ ผู้นำพรรคโซเชียลลิสต์ ได้รับคะแนนโหวตในสภาให้รับตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนใหม่แทนราฆอย และสื่อต่างประเทศรายงานว่าเขาจะเข้าพิธีสาบานตนรับตำแหน่งอย่างเป็นทางการในเวลา 11.00 น. วันนี้ (2 มิ.ย.) ตามเวลาท้องถิ่นสเปน
'บลูมเบิร์ก' สื่อเศรษฐกิจการเมือง ประเมินว่าภารกิจที่สำคัญอันดับแรกของซานเชซคือการจัดตั้งรัฐบาลผสมให้สำเร็จ เพราะพรรคของเขามีที่นั่งในสภาเพียง 84 ที่นั่ง จากจำนวนทั้งหมด 350 ที่นั่ง และที่ผ่านมาซานเชซทำหน้าที่ฝ่ายค้านมาโดยตลอด จึงถือเป็น 'หน้าใหม่' ที่จะมาทำหน้าที่บริหารประเทศ แต่ซานเชซให้คำมั่นสัญญาว่าจะจัดตั้งรัฐบาลผสมร่วมกับ 'พรรคโปเดโมส' ซึ่งเป็นแกนนำฝ่ายค้าน เรียกร้องการปกครองตนเองและต่อต้านการปกครองแบบรวมศูนย์อำนาจของรัฐบาลกลางสเปน
(สื่อมวลชนถ่ายภาพซานเชซซึ่งเพิ่งได้รับเลือกเป็นนายกรัฐมนตรีคนใหม่ของสเปนเมื่อวันที่ 1 มิ.ย. ที่ผ่านมา)
นายอินีโก เอร์เรกอน หัวหน้าพรรคโปเดโมส ให้สัมภาษณ์กับนิวยอร์กไทม์เพิ่มเติมว่า ยังเร็วเกินไปที่จะทำนายว่ารัฐบาลผสมของซานเชซจะเป็นไปในทิศทางใด แต่อย่างน้อยที่สุดการอภิปรายไม่ไว้วางใจก็ช่วย 'กำจัด' ราฆอยไปพ้นจากการเมืองสเปนได้สำเร็จ โดยเอร์เรกอนเปรียบเปรยว่า ที่ผ่านมาราฆอยทำเหมือนตัวเองนั้นเป็นรากฐานทางภูมิศาสตร์ที่สำคัญของประเทศสเปน
ปูมหลังของซานเชซที่เคยเป็นศาสตราจารย์ด้านเศรษฐศาสตร์ น่าจะเป็นประโยชน์ต่อการวางนโยบายด้านเศรษฐกิจสเปน ซึ่งแม้จะมีอัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจถึงร้อยละ 3.2 ช่วงปีที่ผ่านมา แต่ว่าเศรษฐกิจในเขตประเทศยูโรโซนยังอยู่ในภาวะไม่มั่นคง และราว 2 ปีก่อนหน้านี้ ซานเชซเคยถูกโหวตให้พ้นจากตำแหน่งหัวหน้าพรรคโซเชียลลิสต์ไปแล้วครั้ง แต่ได้รับเลือกกลับมาเป็นหัวหน้าพรรคอีกครั้งในการลงคะแนนภายในเมื่อปลายปีที่แล้ว แต่การที่เขาได้ขึ้นสู่ตำแหน่งนายกฯ จากการอภิปรายไม่ไว้วางใจราฆอย ถูกมองว่าเป็น 'ทางลัด' ทางการเมือง เพราะพรรคของเขาไม่เคยชนะการเลือกตั้งจนได้เป็นเสียงข้างมากมาก่อนเลย
นิตยสาร 'ไทม์' รายงานว่าสมเด็จพระราชาธิบดีเฟลิเปที่ 6 ทรงมีรับสั่งให้ซานเชซเข้าเฝ้าที่พระราชวังในกรุงมาดริด เพื่อปฏิญาณรับตำแหน่งต่อหน้าพระพักตร์ในวันนี้ ขณะที่เว็บไซต์ TeleSur ของสเปนคาดว่า ซานเชซจะพิจารณาหารือจัดตั้งรัฐบาลใหม่ทันทีในวันจันทร์ที่ 4 มิ.ย. ที่จะถึง
ส่วนตลาดหุ้นในสเปนและยุโรปปรับตัวขึ้นหลังจากที่มีความชัดเจนเรื่องนายกรัฐมนตรีคนใหม่ของสเปนและอิตาลี
(อดีตนายกฯ เตรียมตัวเดินออกจากที่ประชุมสภาหลังจับมือแสดงความยินดีกับว่าที่ผู้นำคนใหม่)
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
