นายจุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์ รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์เป็นประธานการประชุมหารือแนวทางแก้ไขปัญหาการนําเข้าเศษกระดาษ ทําให้ราคาในประเทศตกต่ำ ณ ห้องประชุมกิติยากร วรลักษณ์ ชั้น 4 อาคารสํานักงานปลัดกระทรวงพาณิชย์ เมื่อวันที่ 9 ม.ค. 2563 พร้อมกับเปิดเผยว่า ได้เชิญผู้ที่เกี่ยวข้องกับเรื่องขยะกระดาษมาหาหรือร่วมกันทั้งหมด 5 ฝ่าย ได้แก่ กลุ่มผู้ประกอบการรถซาเล้งที่ไปรับซื้อขยะตามพื้นที่ต่างๆ ทั่วประเทศ, กลุ่มร้านรับซื้อของเก่าซึ่งก็ได้รับซื้อขยะกระดาษหรือกระดาษใช้แล้วในการทำธุรกิจ, กลุ่มทำธุรกิจแปรรูปกระดาษก้อน, กลุ่มผลิตกระดาษสำเร็จรูป ซึ่งทั้ง 4 กลุ่มนี้เป็นกลุ่มที่จะต้องทำงานเกี่ยวเนื่องกัน

ส่วนกลุ่มที่ 5 ก็คือกลุ่มราชการ ประกอบด้วย กรมการค้าต่างประเทศ กรมการค้าภายใน และกรมศุลกากร กระทรวงอุตสาหกรรม และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอื่นๆ เป็นต้น

พร้อมกับย้ำว่า เบื้องต้นต้องการให้เห็นภาพรวมว่าขยะแบ่งออกเป็น 4 ประเภท ได้แก่ หนึ่ง ขยะเทศบาล คือ ขยะที่ใช้ในครัวเรือนทั่วไป ไม่ได้แยกประเภท ได้มีการห้ามนำเข้ามาแล้วตั้งแต่เดือนกรกฎาคมปีนี้ สอง ขยะพลาสติกสำหรับขยะพลาสติกนั้นผู้ที่รับผิดชอบในการอนุญาตให้มีการนำเข้าได้พื่อนำมารีไซเคิลหรือผลิตเป็นเม็ดพลาสติกเพื่อใช้ในการผลิตสินค้าส่งออกต่อไปเป็นส่วนความรับผิดชอบของกระทรวงอุตสาหกรรม 

สาม ขยะอิเล็กทรอนิกส์ ขณะนี้ได้มีการกำหนดรายการขยะอิเล็กทรอนิกส์เสร็จสิ้นแล้วทั้งหมดมีด้วยกัน 430 รายการ ซึ่งกรมศุลกากรกำลังเร่งดำเนินการในการที่จะออกประกาศเพื่อกำหนดพิกัด ให้เสร็จสิ้นโดยเร็ว จากนั้นกระทรวงพาณิชย์จะนำเข้าสู่ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี เพื่อที่จะขอความเห็นชอบ ให้มีการห้ามนำเข้าขยะอิเล็กทรอนิกส์โดยเด็ดขาด และกระทรวงพาณิชย์จะเร่งออกประกาศห้ามนำเข้าต่อไป และ สี่ ขยะประเภทกระดาษและเศษกระดาษ

เนื่องจากได้รับเรื่องร้องเรียนจากกลุ่มซาเล้งที่ไปรับซื้อเศษกระดาษในพื้นที่ต่างๆ ทั่วประเทศว่าราคาเศษกระดาษที่รับซื้อมานั้นเวลานำไปขายต่อราคาตกลงมาก ซึ่งจากการสรุปร่วมกันในการหารือร่วมกัน 5 ฝ่าย นี้ก็ได้ความเห็นตรงกันว่าสาเหตุที่ราคาตก มาจากหลายสาเหตุ ได้แก่ เกิดจากราคาเศษกระดาษในตลาดโลกตกลงมา, การนำเข้าขยะเศษกระดาษจากต่างประเทศเข้ามาใช้ในการผลิต ตกประมาณร้อยละ 40 ของการผลิตหรือความต้องการใช้เศษกระดาษ โดยความต้องการใช้เศษกระดาษในแต่ละปีตกประมาณ 4.6 ล้านตัน แต่ขยะในประเทศมีแค่ 2.9 ล้านตันต่อปี จึงมีการนำเข้าอย่างปีที่ผ่านมา 6.8 ล้านตัน ประกอบกับราคากระดาษในตลาดโลกมีความผันผวน ทำให้สถานภาพของราคาไม่นิ่งมากระทบกับราคารับซื้อจากซาเล้งเป็นทอดๆ

ดังนั้น ในที่ประชุมจึงหารือสรุปร่วมกันว่า ในเรื่องของราคาที่ซาเล้งควรจะนำเศษกระดาษไปขายให้กับร้านค้าของเก่าร้านรับซื้อของเก่าได้แล้วร้านไปขายต่อให้โรงงานอัดกระดาษก้อนและโรงงานกระดาษก้อนก็ส่งต่อไปให้กับโรงงานแผ่นกระดาษนั้นควรเป็นราคาเท่าไหร่ โดยเฉพาะราคาต้นทางเมื่อเทียบกับราคาส่งออกหรือราคานำเข้า

จึงขอให้ทั้ง 5 ฝ่ายไปประชุมกันอีกครั้งหนึ่งเพื่อให้ได้ข้อสรุปกลับมาภายในหนึ่งสัปดาห์ เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมที่สุดและให้วงจรการผลิตกระดาษของประเทศเดินหน้าต่อไปได้และอยู่ร่วมกันได้ทั้ง 4 ฝ่ายและได้รับความเป็นธรรมทั้ง 4 ฝ่าย เพราะอุตสาหกรรมกระดาษมีความสำคัญ นอกจากเป็นแผ่นกระดาษแล้วยังเป็นกระดาษสำหรับทำกล่องส่งสินค้าออกไปยังต่างประเทศด้วย ซึ่งสะท้อนว่าเป็นการนำรายได้กลับประเทศต่อไป และทั้งสี่ฝ่ายต้องอยู่ร่วมกันได้

สำหรับในระยะยาว มอบให้กรมการค้าต่างประเทศไปศึกษาว่า หากมีการนำเข้าเศษกระดาษเข้ามามากจนเกินสมควรและมีผลกระทบต่ออุตสาหกรรมในประเทศหรือผู้ประกอบการที่เกี่ยวข้องกับเศษกระดาษให้ประเทศเราจะสามารถใช้มาตรการ safeguard เช่น การขึ้นภาษีหรือการจำกัดโควตานำเข้าได้หรือไม่อย่างไร

พร้อมกันนี้ ขอให้กรมศุลกากรได้เข้มงวดกับการนำเข้าขยะที่ยังอนุญาตเพื่อป้องกันการสำแดงเท็จหรือป้องกันปัญหาสิ่งที่ปนเปื้อนมากับเศษขยะที่มีลักษณะที่ผิดกฎหมาย และขอให้กรมศุลกากรเร่งรัดการออกประกาศการออกพิกัดขยะอิเล็กทรอนิกส์ 430 รายการและเร่งออกประกาศโดยเร็วภายใน 2 สัปดาห์จะรีบทำให้เสร็จ ถ้าเสร็จแล้วกระทรวงพาณิชย์จะนำเรื่องเข้าที่ประชุมคณะรัฐมนตรีเพื่อห้ามนำเข้าขยะอิเล็กทรอนิกส์ต่อไปและเมื่อเห็นชอบแล้วภายในสองสัปดาห์อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศยืนยันว่าสามารถนำประกาศมาให้ลงนามได้

"ส่วนเรื่องร้านรับซื้อของเก่าและซาเล้งรับซื้อเศษกระดาษเป็นข้อเสนอของซาเล้งและร้านรับซื้อของเก่าเองว่าประสงค์ที่จะทำทะเบียนเพื่อเป็นระบบและภาครัฐก็จะเข้าไปช่วยดูแลได้สะดวกขึ้นให้ความช่วยเหลือได้ง่ายขึ้นต่อไปในอนาคต ผมมอบให้ร้านรับซื้อของเก่าทั้งหมดรวมตัวกันทำทะเบียนผู้รับซื้อของเก่าขึ้นมาและแต่ละร้านรับซื้อของเก่าก็จะรวบรวมจำนวนซาเล้งว่าเป็นจำนวนเท่าไหร่ เพื่อนำเสนอต่อไปจะได้รู้ว่ารัฐจะเข้าไปช่วยเหลือดูแลเป็นจำนวนเท่าไหร่อย่างไร และสัปดาห์หน้าจะรอคำตอบจากการหารือ 4 ฝ่ายในเรื่องของราคารับซื้อเศษกระดาษจากซาเล้งและผลคืบหน้าเป็นอย่างไรจะรายงานที่ผมจะนัดประชุมอีกครั้งหนึ่ง" นายจุรินทร์ กล่าว 

นอกจากนี้ ยังสั่งการให้กรมการค้าภายในกำหนดมาตรการให้ผู้ประกอบการทุกฝ่ายติดป้ายแสดงราคารับซื้อ เพื่อความเป็นธรรมด้วย 

ในวันเดียวกัน นายจุรินทร์ยังได้พบปะชาวบ้านผู้ประกอบการซาเล้งที่มารอฟังผลประชุม และเกิดบรรยากาศที่ชาวบ้านพอใจและขอบคุณนายจุรินทร์ อีกทั้งตัวแทนซาเล้งและกลุ่มรับซื้อของเก่ายังกล่าวว่าเป็นประวัติศาสตร์ที่มีอาชีพและธุรกิจเกี่ยวกับขยะที่ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายได้มีโอกาสมาประชุมพบปะพูดจาหารือกัน

ข่าวที่เกี่ยวข้อง :

• อวสานซาเล้ง รับซื้อขยะรีไซเคิล ?
• หวั่น ‘ขยะนอก’ ทำลายแรงจูงใจคัดแยกขยะ – ซาเล้งตกงาน